2008 yili kutlu olsun!

Ben bu postu yazarken bilgisayarin basinda "otiriirdim, yerler kumbir kumbir ediyordu", (Cok Turk filmi seyrettim tatil boyunca. Yöresel siveler hala kulagimda, bana Lice depremindeki bir TV röportajini hatirlatti 70'li yillardan, su anda yer gök gercekten gumburduyor). Kurdum ucayagi balkona, ama bir turlu boslugu cekemedim, asagidaki fotografla yetinecegiz bu postumda...

Bizbizeydik. Hepimiz en sevdigi icecegini eline alip, 2008'in hepimize, herkese mutluluk ve saglik getirmesini diledik, yaklasik 6 saat önce... Cocuklar ayni saatlerinde uyudu, ben de Hedikli Ev'den rapor yaziyorum, yarin yine tatil diye...










Not: Yeniyila girmeden önce, 1976 dan beri gösterilen geleneksellesmis TV skeci Grevinnan och Betjänten'i seyretmekse farz Isvec'te...

Isvec'te Noel, Jul, X-mus:

Herzaman yineledigim gibi, Isvecliler hic dindar degiller. Ama Noel aksami hepsi icin cok önemli. 1 ay önce geri sayim icin cocuklar noel takvimini acmaya basliyor, hediyeler aliniyor, sirketler elemanlarini yemege davet ediyor.



Bugun geri sayim sona erdi. Isvec'te 3 te sokakta hayat bitti, denirse yalan olmaz...P-O'nun söyledigi ve benim de 6 yildir tanik oldugum kadariyla, kutlama yillardir saat 3 de, ayni cizgi filimle basliyor ve bu filmlere ek sonuncu degisik bir film senenin surprizi oluyor. O yuzden bolca konusmalarda, "Kalle Anka (Uncle Donald; biz Turkcelestirmedik Ingilizcesiyle söylemek zorunda kaliyoruz, Isvec'te bu tur gelenekselmis Disney figurlerinin cougunun Isvecce adi var.)baslamak uzere, isimize bakalim" (Herkes en yakininda toplaniyor, cogu ana-baba evinde ya da yetiskin ana-babasindan daha buyuk evi olan cocuklarinin evinde), turunden konusmalari duyuyorsunuz...

Biz bu aksam kucuk kayinkardesin evindeydik. Eltimin anne-babasi ve yaslilar evinde kalan kayinbabam da geldiler, toplam 12 kisi olduk. Zaten yeme-icme disinda asil cocuklarla keyfine varilan özel bir gun...



Cocuklar cizgi filim seyrederken, buyukler yemek hazirliklarina basliyor, ayni zamanda cogu zaman alkolsuz sicak saraba (Glögg) badem kiriklari ve kuru uzum ilave edilerek yemek öncesi iciliyor...



Isvec'in unlu acik bufesindeki herseyi Noel sofrasinda bulmak mumkun; soguk cesitli soslarda balik, domuz jambonu,salam, sucuk, sosis cesitleri, ancuvezli patates graten, köfte, peynirli pay, geyik eti gibi sicaklar, envayi cesit peynir ve degisik soslar, elma puresi, cesit cesit aromali hardal, havyar,karides ve mayonezle suslenmis halanmis yumurta baslicalarindan...



Gunun en önemli zamani, Tomten (Noel Baba)'in gelecegi an!



Hep birlikte oturup heyecanla bekliyoruz...



Cocuklara bu surpriz yapilmazsa gunun hic bir anlami yok...

Geri kalan tum paketler de dagitilip, acilip, 2 koca seker cuvali buyuklugunde cöp torbalarina geri kalan kagit, kartonlar toplandiktan sonra kahvelerimizi tatli ve cikolata esliginde icmeye devam ediyoruz...



Fotografta görulen 7 den 70 e beyaz gömleklilerden biri, "2007'nin Noel'i de böyle bitti", diyerek gunun anlam ve önemini dile getiriyordu...

Safranli Cörek, Lussebullar ya da Safranbullar:

Bir önceki yazima aldigim olumlu tepki beni su resimlerde gördugunuz safranli cörekleri iki arada bir derede yapmaya zorladi ve özellikle buyutme sansi yaratiyorum ki, kokusu gelmiyorsa bile göruntusuyle doyun diye. Fotograflari da 1600 asa'yla cektim, yani dogal olmayan isik altinda. Tenise yetismek icin usteki tepsidekileri pisirmeyi sonraya biraktim, tabiki tepsi mayasi da daha iyi gelince o tepsinin yarisinin benim mideye indigini itiraf etmeliyim...


Tarifi tarcinli cörekteki hamurun aynisi, tek farki icine konan1 gram safran.Gercek safran, hani su Iran'dan ithal edilen cinsden, Misir Carsisi'nda öyle demislerdi...Bizim yerliden varsa elinizde kafaniza göre karar verin, miktarini siz belirleyin...Sekillere gelince: Tarcinlida oldugu gibi 1 cm kalinliginda hamuru acin, icine biraz tereyag surun, isterseniz tozsekeri ekin, ya da biraz badem ezmesi rendeleyin ve rulo yapip kesme tahtasinda dilimleyin, buna usenirseniz: benim bazilarini yaptigim gibi buyukce parmak kalinliginda mayasi bozulmadan kesilip, dudak seklinde iki uclari birlestirerek ya da kayik sekli de verilebilir, ortalarina uzum sIKIStirabilirsiniz ... Ustune yumurta sarisi badem ceviz kiriklari ekin. Önemli olan hamurun yagli ve biraz daha sekerli olmasi. O yuzden sekeri 1,5 dl koydum, hamurla calisirken de arasina fazladan biraz daha tereyagi ilave ettim...Yaraticiliginizi kullanin derim! Bunu da yine yapsa yapsa Sevgili Elif yapar, bir öncekindeki gibi kendince cözumleri katarak...o da beni sevindirik etmeye yeter de artar bile...


Malzemeleri yazmayi dusunmemistim, ama hemen kisaca kopyalamak belki birilerini daha pisirmeye motive eder, hadi iyisiniz yine:))

150 gr tereyag/margarin oda sicakliginda (yada akiskan ise 1,5 dl )(Ben tereyag kullandim)
5 dl sut (%10 yagli 2 corba kasigi yogurt ilave edilebilir)
50 gr maya (kibrit kutusu kadar)
1,5 dl tozseker
1/2 caykasigi tuz (ben kullanmadim
800 gr yaklasik 1,5 litre un
1 gr safran, su tam toza yakin koyu portakal renginde olan. (Gercek safran)

Hepsini karistirip hamur yap, mayasi gelince kafana göre sekil verip, yagli kagitli tepsiye diz.

Ustune: Yumurta sarisi, findik badem kirintisi ya da kuru uzum...

Pisirirken: Kalinca olan parcalari, yani sac örgusu gibileri 200 derecede, 15-20 dak.da; ince, kucuk sekilliler icinse, 225 derecede, 5-8 dakika gibi daha kisa surede basinda bekleyerek pisirin...



Not: Ben yine cift ölcu yaptim. Eskilerin ambarlarini tasiran, evin bereketini artiran ilahi guclu erenimiz mi var, acaba diye dusunmeyin sakin!

Azize Lusiye (Santa Lucia) ve Safranbullar

Lucia" (1908), målning av Carl Larsson

Dun yine fotograf makinamin pilini evde unuttum ve imdadima yine Internet Ansiklopedisinin fotograflari yetisti.

13 Aralik Iskandinavya'da Santa Lucia gunu. Okullarda, yuvalarda erkeklerin cogu Tomten (Noel Baba), Pepparkakagubbe (Tarcinlizencefillibiskuvifiguru) denilen kahverengi kiyafetler icinde, kizlar uzun beyaz entariler ve ellerinde tek mum seklinde lambalarla, Santa Lucia olan en gösterisli kizin kafasinda lambalardan bir tac, belinde de kirmizi kusak,(Bizim gelinlik kusagi gibi) arkasindan yuruyerek geliyorlar ve birkac sarki söyleyip, safranli cörekler esliginde büyüklere kahve, cay; cocuklara meyva suyu, yenip- icilip tören tamamlaniyor....

Dun Alp'in okulundaki diger %50 Turk Melissa Lucia icin secilmisti. Cok heyecanliydi, cok da guzel Lucia olmustu. Saclari upuzun, surekli gulen guzel yuzuyle onun fotografini koymak isterdim, ama olmadi...

Lussebulle

Bu tur kutlamalar, Isvec'te tamamen geleneksel kutlamalara dönusmus ve buyuk cogunlugu dindar olmayan Iskandinav toplumunda sadece yeme-icme nedeni...Yukaridaki safranli cörekler de o gun pastanelerden satinalinip cay-kahve yaninda isyerlerinde de afiyetle yeniliyor...Dun P-O bana biraz bozuk atti, nicin Luciabulle (Safranlicörek) yapmadin (Ben baska cörek yapmistim da), diyerekten...Halbuki her ikimiz de islerlerimizde yemistik...Ama o elinin altinda bolca mis kokulu safranli cörek olsun istiyor tabiki...

Sobe No:3

Ben kucukken mahallenin erkek cocuklari ile yarisir ve kazanirdim...

Ben aslinda kaya gibi dayanikli görunmeme ragmen, cok kolay kirilir, hele de adet dönemimse ota boka hemen aglayiveririm.

Ilk kopyami animsamiyorum, ama bana kimse birsey ezberletemez, bilirsem ezber sorulacak mutlaka kopya hazirlarim (Uni'de basladim...Halbuki Lise'de ise hep kopya verirdim)...

Cep telefonumun ya konturu ya da pili bitmemisse, yanimda olmasinin nedeni sadece araba surerken P-O'yu ihtiyac halinde (Teker, benzin, kaza) ararim diyedir...

En sacma huyum cok cabuk tepki veririm, yaptigim yersizlige sonra cok uzulurum...

Ask, bir önceki postun resiminde siralanmis yakisiklilar...

En sevdigim bloglar: okuduklarim diye listelediklerimin cogu ve bazi onlarin da listesinde olup okuduklarim...

Beni Yasemin ebelemisti, ben de Dr.Mine'yi , Delfina'yi ve Meltem'i ebeliyorum, sobe sobe sobe!

To tag ya da ebeleme-sobeleme durumlari:

Mirdifderya Turkce-Ingilizce yazdigi blogunda beni Ingilizce tagged etmis: Kendimle ilgili 7 facts (ing.), fakta(Isvc) ya da Turkcesi gercekleri yazmam gerekiyormus. O kadar acik bir insanim ki, hakkimda ortaya cikmamis hic bir gercek yok, her firsatta kendi hakkimda bilgi sunuyorum blogumdaki yazilarda ve yorumlarimda...Ama ben yine de kurala uyup özetliyeyim:

1-Yedi göbek Karabuk'luyum. (Karabuk 1937'de kuruldu, önceden yoktu diyenlere, bizimkilerin köyunun adini almis oldugunu hatirlativereyim.) Orada ilk-orta ögrenimimi tamamladim. Yazlarim da Inkumu'nda gecti. 4 yil Universite'yi Erzurumda, is hayatimin 15 yili Istanbul'da ve 7 yildir da ask ve cocuk nedeniyle Isvec'te yasamaktayim.



2-36 yasinda evlendim...



3- Alp'i 37,5 yasinda,



4- Ege'yi 40 ima ceyrek yil kala dogurdum...



5- Ataturkcuyum...



6- Humanistim...



7- Sosyal demokrat ve hala (Evde tuvaletleri hep temizlemek zorunda olan, mutfaktan cikmayi sevmeyen) bir feministim...

Ben de Sofra, Yinedustukyollara, Mavimantar, Elaselin, Ayca, ve Yaban'i kurallara uyarak sobeliyor ve ebelik sirami saviyorum...

1.Advent:

1. advent gunu inanilmaz guzel kar yagmisti...P-O, Alp ve Ege'nin yardimiyla evimizin önundeki karlari kuredi...

Daha sonra evlerin ve sokaklarin isiklandirilisinin ilk gunu olusu ve pazar olmasina ragmen magazalarin geleneksel olarak acik oldugu gun olan Skyltsöndag icin sehir merkezine gittik.

Cogu magaza coktan kapanmisti, biz yine gec kalmistik...

Yerlerdeki ve magaza önlerindeki kocaman mumlar ve mesaleler sehre cok hos bir hava veriyordu. Karanligin kasvetini unutuveriyorsunuz...
Yukaridaki kar gözunuzu korkutmasin. Su anda yerinde yeller esiyor. Belki Dubai'nin kapali kayak merkezine coktan ihrac edildi bile...

Asagidaki yerden isitilmis bölgenin karsiz olusu kafanizi karistirmasin...Binanin catisindaki kar havanin kaniti... Hos biz eve dönerken saganak sekilde yagmur da yagdi...
Cogu evde yildiz seklinde olan lambalar pencereleri suslemesine ragmen, asagidaki 7 mumlu lambalar Noel zamani isiklandirmalarinda en eski ve en klasik olanlari; perdeler de yesil ya da kirmizi renklere dönustu...