Orjinal adi "COPE-The Community Parent Education Program"nin, 3-12 yas arasi cocuklarin ebeveynleri icin olan kursuna katildim. Yaklasik 20 saatlik bir programdi. Kursun amaci ebeveynlerin cocuklarini anlama, ebeveynlerin yanlis davranislarini görme, cocuklarinin davranisina göre tavir alma, catismalar ve cözumlerini ebeveyne aktarilmasiydi.
Ögrendiklerimi tekrarlamak ve paylasmak icin özetlemek istiyorum:
1- Öncelikle cocugunuzu överek ona özguven verin, onu cesaretlendirin:Yaptigi her olumlu davranisi,"Aferin, cok iyi, cok guzel yapmissin, ne kadar yeteneklisin!" gibi cumlelerle acik ve net sIk sIk belirtin, cocugunuzu yureklendirin!
2- Cocugunuza ilgi gösterin: Bu yaziyi okuyacak hicbir ebeveynin cocuguna zaten ilgisiz oldugunu sanmiyorum, ama filmde verilen örnekle anlatmaya calisacagim. Babasina yaptigi legoyu göstermek isteyen cocuga, baba gazetesini okuyarak cevap veriyordu. Yanlis! Cocukla konusurken göz kontagi kuracaksin, onun boyunun hizasina gelip, ne dedigini anlamaya calisacaksin!
3- Esit ilgi: Birden fazla cocugu olan ebeveynlerin cocuklarina esit ilgi göstermesi gerektigini, sen buyuksun deyip yalniz kucuge ilgi göstermek, yada tersi; kiz-erkek kardeslerde, babanin erkek cocuguyla oturup lego yapmasi, bebekle oynayan kizina cevap bile verememesi gibi yanlis örneklerdi. Ayrica sadece kardesler arasinda degil, tek cocuk olanlarin arkadaslari ile oynarken kendi cocuguna ilgi gösterip, arkadasini görmemezlikten gelme. Asla yapmayin!
4- Olumsuz cumlelerden kacinma: Yapma, etme, gitme gibi olumsuz cumleler yerine, bunu yaparsan böyle olur, sunu edersen söyle olur, gibi aciklamali konusmalarla mesajin verilmesi gerekiyor. Olumsuz konusmamaya calisin!
5- Cocugu olaya hazirlama, plan yapma: Cocugunuz sabahlari yuvaya gitmeyi istemiyorsa, aksam yatmadan önce, sabah kalkinca giyinip yuvaya gideceginizi; ya da alisverise gitmeden önce, sadece yemeklik seyler alacaginizi, oyuncak alinmayacagindan bahsedeceksiniz. Cocugu olaya hazirlayacaksiniz!
6- Önce-sonra zaman kavrami: TV nin önunden kalkip yemekyemegi ya da yatmak istemeyen cocuga, simdi yemek sonra TV; simdi yatak zamani, yarin yine TV gibi aciklamalarla onu ikna edeceksiniz!
7- Ödullendirme: Örnegin, cocugunuzun kalkinca kendisinin giyinmesi aliskanligini belli bir döneme yayip, kendin giyinirsen hergun bir yildiz alacaksin, 10 yildiz oldugunda sana istedigin pastayi yapacagim (sinema, oyuncak, hayvanat bahcesi ziyareti gibi cogaltilabilir) pazarligiyla o aliskanligi edindirebilirsiniz !
8- Time out: Bu en son cozum olacak! Cocugunuz hakikaten dinlemiyor, söylediginizi anlayip yapmiyorsa, evde sabit bir yer bulacaksiniz, burada 5 dakika bekliyeceksin, bittiginde ya da sakinlestiginde ben gelip seni alacagim ve tekrar konusacagiz gibi bir ceza. Bulundugunuz yerden uzakta olacak, kendi odasi ya da 2 katli evlerde ust katta, daha kucuk cocuklarda merdivende oturtmak zorunda birakilarak uygulayabilirsiniz!
9- Problem cözme: Alternatif cözumler siralanacak, bunlar planlanacak, hangisi önce olmali hangisi sonra, belirlediginiz sirayi deneyeceksiniz ve cocugunuza göre kullanilabilirligini degerlendireceksiniz!
Cocuktan cocuga degisen duygusallik ve hareketlilik, bu cozumlerin kendi cocugunuzda ne kadar uygulanabilirligini ya da etkili olabilecegini kucuk ve buyuk gruplar halinde tartistik.
Biz evde asla "time out" ve "uzun sureli ödullendirmeyi" yapmiyoruz. Buyuk oglumun kakasini beze yapma inadini, ben ona bir rusvet (ödul) önerisiyle halletmistim: 3 yasindaydi ve 7-12 yasta olanlara uygun Lego dinazor istiyordu, kaka beze yapilmamak sartiyla satinalmistik. Sorunu direk ödullendirmeyle cözmustuk.
Kursta ögrendiklerimi evde uygulayip uygulamamak benim secimim, ama orada olmak ve cocuklar icin kendime yatirim yapmak, diger annelerle sadece cocuklarimiz hakkinda yogun olarak konusabilmek cok keyifliydi.
Bizim kutladigimiz yer bisikletlerimizle kolayca ulasabilecegimiz mesafede ve cocuklu ve yasli ailelerin geldigi bir mekan.
Cocuklar oltayla seker avliyorlar. Tabi ki annebabalar parasini ödedikten sonra...
Cekilis yapilacagi icin, kucuk numarali piyango biletleri satiliyor. Laf aramizda asla satin almam...
Soguktan ve yorgunluktan kucukler sicak kucak istiyor...
Ates yanmadan önce, yangin ekibi de yerini aldi ki olasi bir tehlikede hazirdalar...
Biz erken ayrildik, ates henuz kucuktu...
Eve geldigimizde, karsimizda oturanlarin kizi, lise ögrencisi Nina ve arkadaslari'nin partisi, gunun bircoklari icin daha bitmediginin kanitiydi... Bu postu hazirlamak icin oturmadan önce de hepsi ayakta dans ediyorlardi...
