Friday, December 14, 2007

Azize Lusiye (Santa Lucia) ve Safranbullar

Lucia" (1908), målning av Carl Larsson



Dun yine fotograf makinamin pilini evde unuttum ve imdadima yine Internet Ansiklopedisinin fotograflari yetisti.

13 Aralik Iskandinavya'da Santa Lucia gunu. Okullarda, yuvalarda erkeklerin cogu Tomten (Noel Baba), Pepparkakagubbe (Tarcinlizencefillibiskuvifiguru) denilen kahverengi kiyafetler icinde, kizlar uzun beyaz entariler ve ellerinde tek mum seklinde lambalarla, Santa Lucia olan en gösterisli kizin kafasinda lambalardan bir tac, belinde de kirmizi kusak,(Bizim gelinlik kusagi gibi) arkasindan yuruyerek geliyorlar ve birkac sarki söyleyip, safranli cörekler esliginde büyüklere kahve, cay; cocuklara meyva suyu, yenip- icilip tören tamamlaniyor....

Dun Alp'in okulundaki diger %50 Turk Melissa Lucia icin secilmisti. Cok heyecanliydi, cok da guzel Lucia olmustu. Saclari upuzun, surekli gulen guzel yuzuyle onun fotografini koymak isterdim, ama olmadi...

Lussebulle

Bu tur kutlamalar, Isvec'te tamamen geleneksel kutlamalara dönusmus ve buyuk cogunlugu dindar olmayan Iskandinav toplumunda sadece yeme-icme nedeni...Yukaridaki safranli cörekler de o gun pastanelerden satinalinip cay-kahve yaninda isyerlerinde de afiyetle yeniliyor...Dun P-O bana biraz bozuk atti, nicin Luciabulle (Safranlicörek) yapmadin (Ben baska cörek yapmistim da), diyerekten...Halbuki her ikimiz de islerlerimizde yemistik...Ama o elinin altinda bolca mis kokulu safranli cörek olsun istiyor tabiki...

11 comments:

yaban said...

Belki de o güne özel tatlar nedeniyle böyle özel günlerin devamlılığı sağlanıyordur. Yani bu biraz benim Ramazan bayramını hep şeker bayramı olarak anmam, kurban bayramının da kavurmayı çağrıştırması gibi bir şey. Damağa da hitap ediyorlar, yılbaşı hindisi filan.. Santa Lucia için de Lussebulle çörekleri var demek ki.. Yaparsan eğer bizimle de paylaş tarifini. :)

Nihat Akkaraca said...

Bu güzel görünümlü çörek adını "Lucia" dan almış, sanırım.
P-O ya sevgi ve selam, Habibe. Temmuz ayını dört gözle bekliyoruz.

B5 said...

Carl Larsson... Tamam.
Onun resimlerini gordugume emindim, ama yanilmisim. Birini daha ögrettin :)

Son gunumuzun son saatlerinde secim yapmak zorunda kalmistik. National Museum ve Moderna Museet arasinda.
Ilkinin koleksiyonunda cogunlukla Fransiz ve birkac Italyan ve tablolar disinda da parcalar oldugunu ogrenince disari cikip kosarak yandaki Moderna Museet e girdik. Orada da cok meshur bilindikler arasinda nihayet "Isvecli ressamlar" kesfettik!
Ornek NILS VON DARDEL!
"Den döende dandyn" (the dying dandy?) Adli tablosunun buyuk poster kopyasindan aldik :)Liseliler gibi!

Uf, konudan saptim! St Lucia bilgisi icin tesekkurler. Gülme ama korodayken bir sarkisini söylerdim Santa Lucia diye ama bu kuzey eglencesini bilmiyordum. Manzarayi hayal edebiliyorum.. (Lucia bana azize Lusiye disinda isigi cagristiriyor. Lux?)

Anonymous said...

Sacina mum akmaz mi acaba? Cok begendim resmi. Kimbilir, ne de guzel gorunuyordur bir kizin basinda! Su safranli seyin tarifini yazmis miydin sen? Ne zaman yazacaksin? :o)

Ben ne yapacagimizi bilemiyorum su gelenekler konusunda. Anatol'un boyle hatirlayacagi, bizim bir sisteme oturtacagimiz geleneklerimiz olsun istiyorum ama burada biraz zor. Her bayramin alti cok dindar bir sekilde cizili oluyor. Christmas mesela... Sukran Gunu bile biraz oyle. Biz birseyler yapmaya calisiyoruz kendimize gore. Yilbasinin ertesi gunu acsin diye hediye aldim. Christmas'in yerine. :oP Burada yeniyil hediyesi adeti yok.

www.elifsavas.com/blog

Ayşegül Taştaban Erzincanoğlu/ Behçet said...

Ben böyle yemeli içmeli, özel çörekli falan günleri çok seviyorum. Sende çok güzel anlatmışşsın Santa Lucia ve çörekleri :))

Bambi said...

isvecliler ne kadar guzel herseyi bir solen yapiyorlar. Safranli corekler cok guzel gorunuyorlar. Tadini merak ettim ben safranli bir tek pilav yemisimdir simdiye kadar. Bu arada P-O bizim eve gelsin bekleriz bizde ancak yemek pisiyor o da en cabuk ve pratiginden ;)) ben corek en son lisede filan yaptim galiba anla yani ;))

Anonymous said...

Ben birkac kere Lucia olmustum :-) Hatta birinde gercek mumlarla..ELif, evet saca akiyor, o yuzden tacin altina sacin uzerine bir bez gibi birsey koyuyorlar, ama o da cok cirkin oluyor. Ben cesur yurek direk saclarin ustune takmistim taci..Coook yavas yuruyerek birkac damla ile kurtarmistim :-)

Alp&Ege'nin annesi: resimleri seninle paylasmak isterdim, ama sanirim digital degiller, yine de bir bakayim.

Anonymous said...

Corekler harika gozukuyor, agzim sulandi:) kutlamamak elde degil bence:)

Alp ve Ege'nin Annesi said...

Hepsini uyuttum, (Laf aramizda ben de uyumak icin niyetlendim ama Alp ve Ege'nin bugun zorla aldirdiklari oyuncaklarinin bipleme sesi yuzunden uykum acildi.)simdi beni hep sevindirik yapan yorumlariniza yorum katmaya geldim:

Yaban, bugun alisveris yaptim ve maya aldim, sirf bu cöreklerden yapmak icin, en kisa zamanda yapilacak farz oldu...

Nihat Abi, P-O sizin yorumu gösterip özellikle soruyor, yarisini da anladigini sevinerek söyleyebilirim...Biz de dört gözle bekliyoruz, saglicakla kalin, saygilar hepimizden size ve Emel Abla'ya...

B5, Benim Isvec'te gezdigim ve cok begendigim bir yerdi Siljan Gölu cevresi ve o bölgede yasamis CL'nin muze evine gittikti ama girememistik (Bir tanidik gitmeden evvel bize ressam hakkinda bilgi vermis ve yapitlarini iceren kitaplar göstermisti ve mutlaka görun demisti.), cunku Isvec'te cok meshurdur hafta sonlari heryer kapali ya da kisa sureli acilirdi eskiden, su anda degisti buyuk marketler artik 10 kadar acik...Liseliler gibiye guldum vallahi, benim ilk bekar evimde de birsuru sergi brosuru gibi posterlerden vardi, onu animsatti...Santa Lucia'yi ingilizce aradigimda senin dedigin gibi, isik ve napoliten sarki orjinalinden bahsediyordu, haklisin...

Elif, cocuklarin taci gercek mum degil, pilli mum seklinde lambali, Zeynos tecrubesi ile merakini gidermis cok sagolsun...Gelenekler konusunu acma hic, ben hep kactim, hic sevmem ama beni buluyor iste, P-O bugunlerde her tanidigin evinde beni durtukleyip biraz ders al, bak biz yapmadik cocuklara Advent Kalender actirmadik, diye sanki benim gelenegimmis gibi hep söylenip duruyor, bugun bile cocuklara birsey istediler aldim, kendisi de olsaydi alirdi, ama bana Noel geliyor, Tomten(Noel baba) getirecekti, diye niye kandiramadigim icin yapmaciktan homurdandi...Aman hepsi hepsi sadece koskocaman gereksiz tuketime vesile olmus cikmis, asla kart atmam, "mutlu Noel" bile diyemiyorum, "Iyi Bayramlar" diyemedigim gibi, iyi tatiller demek en iyisi bana göre...
Tarcinli toplarin hamuruna safran katip seker miktarini artiriyorsun, tabiki artik tarcin yada vanilya sekeri gibi baska kokulu seyler eklemiyorsun ve bugun bir tanidik tarcinlinin ayni formuyla yapmis icine badem ezmesi rendelemis sadece ustunude badem kiriklari, ama hamuru resimdeki gibi sekillendirip sadece icine kuru uzum batirarak yaparsan aslina sadik kalmis oluyorsun...

Aysegul, yemek icmek bence de cok daha guzel, gereksiz hediye degistokusu yapilacagina, degil mi?

Bambi, ben de annemin butun kabul gunu yaspastalarini lisedeyken yapardim, Uniden sonra hepsi bitti, aile yasantisindan sonra tekrar basladim...

Zeynos, sen gercek Lucia olmussun, ben hic bulunmadim o ciddi törende, bizimki hep pilli mumlu lambalarla olan...Umarim resimlerini görebiliriz feyzbukta...

Derya, ne zamandir tarifli birseyler yazmamistim, karanlik gunlerde fotograf cekmeyi sevmiyorum ama birseyler cekip bloga koyacagim en kisa surede...

Tijen said...

Evet evet bu gelenekler işte. Ben seviyorum, ne olursa olsun. Bizde yapılmıyor ama uzaktakileri (hangi ülke ve yörede olursa olsun) seviyorum. Bu geleneği de Her Güne Bir Yemek'e koymuştum. Kitap için harıl harıl çalıştığım günleri anımsadım. (Demek Hakan'ı tanıyorsun. İkisi de çok yakın arkadaşımdır ama epey oldu görüşemedik. Bu hikayeyle onları da anmış oldum)

Alp ve Ege'nin Annesi said...

Tijen, ayni konuda iki post olunca, yorumunu usteki postta aramistim, bu vesileyle herseyin istedigin gibi olacagi bir 2008 yili diliyorum sana...Sevgiler